De kerstperiode is een tijd van samenzijn, gezelligheid en tradities. Eén van de meest universele en geliefde tradities is het opzetten van een kerstboom. Maar waar komt deze traditie eigenlijk vandaan? Hoe is de kerstboom een symbool van de kerstviering geworden, en hoe heeft deze zich ontwikkeld van een eenvoudige dennenboom tot de moderne kunstkerstbomen die we vandaag de dag kennen? In dit artikel duiken we in de geschiedenis van deze fascinerende traditie.
De oorsprong van de kerstboom
Het gebruik van bomen en groenblijvende planten in vieringen dateert al van ver voor de christelijke tijd. In veel oude culturen werden bomen vereerd als symbolen van leven en vruchtbaarheid. De Kelten, Vikingen en zelfs de oude Romeinen gebruikten groenblijvende takken en bomen tijdens winterse feesten als teken van hoop op de terugkeer van de lente.
De modernere vorm van de kerstboom zoals we die vandaag kennen heeft zijn oorsprong waarschijnlijk in het middeleeuwse Duitsland. Rond de 15e en 16e eeuw begonnen gezinnen kleine dennenbomen in hun huizen te plaatsen en deze te versieren met fruit, noten en kaarsen. Deze bomen werden opgezet ter viering van het kerstfeest, maar werden ook geassocieerd met de “Paradijsboom”, een boom die men op 24 december, de dag van Adam en Eva in het kerkelijk jaar, opzette en versierde met appels.
Verspreiding door Europa
De traditie van het opzetten van een kerstboom verspreidde zich langzaam door Europa. In de 17e en 18e eeuw kwam het gebruik ook naar landen als Engeland en Frankrijk, mede dankzij de invloed van prominente personen. Zo speelde koningin Victoria van Engeland een belangrijke rol in het populair maken van de kerstboom in Engeland toen zij deze traditie overnam van haar Duitse echtgenoot, prins Albert.
Van natuurlijk naar kunstmatig
In de loop der jaren heeft de kerstboom ook verschillende transformaties ondergaan. Oorspronkelijk waren het echte dennenbomen die vanuit het bos werden gehaald, maar tegenwoordig zijn er ook kunstkerstbomen die elk jaar opnieuw gebruikt kunnen worden. Deze bomen zijn vaak gemaakt van hoogwaardige materialen en bieden een duurzaam alternatief voor de jaarlijkse kap van echte bomen. Ze kunnen ook voorgevormd en voorgedecoreerd worden gekocht, wat veel mensen als een gemakkelijk en praktisch alternatief zien.
Het gebruik van kunstmatige bomen heeft aan populariteit gewonnen, vooral vanwege de voordelen zoals het niet hoeven vallen van naalden en de langere houdbaarheid. Niet alleen bespaar je zo op de lange termijn, maar het draagt ook bij aan duurzaamheid door het verminderen van de behoefte aan het jaarlijks kappen van echte bomen.
Symboliek en betekenis
De kerstboom staat symbool voor verschillende dingen, afhankelijk van de culturele of religieuze context. In de christelijke traditie wordt de kerstboom vaak gezien als een symbool van het eeuwige leven door Jezus Christus. De driehoekige vorm van de boom zou de Drie-eenheid representeren: de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. Voor anderen staat de kerstboom voor de vreugde en warmte die samenkomen tijdens de kerstperiode.
